Risk-free rate to roczny procentowy zwrot z najbardziej dochodowej inwestycji, która nie generuje żadnego ryzyka. W praktyce za inwestycję o najwyższym możliwym risk-free rate uznaje się amerykańskie obligacje rządowe i ich aktualny poziom rentowności.
Pojęcie risk-free rate jest fundamentem większości modeli finansowych, takich jak Modern Portfolio Theory (MPT), Capital Asset Pricing Model (CAPM) czy Black-Scholes Model (BSM), które zakładają, że inwestorzy są skłonni ponieść dodatkowe ryzyko w zamian za zyski wykraczające poza risk-free rate.
Do określenia aktualnego risk-free rate, czyli do oszacowania maksymalnego możliwego zysku do osiągnięcia bez ponoszenia żadnego ryzyka, brana jest pod uwagę aktualna rentowność danej serii obligacji jak najbardziej odpowiadającej swoim terminem wygaśnięcia horyzontowi rozpatrywanej inwestycji.
Najczęściej jednak mówiąc o risk-free rate inwestorzy mają na myśli trzymiesięczne obligacje T-Bills, które uznawane są za instrument wolny od ryzyka zarówno rozumianego jako zmienność (ponieważ mają krótki termin wygasania i ich cena nie fluktuuje w tym czasie), jak i ryzyka rozumianego jak możliwość bankructwa emitenta (ponieważ istnieje ekstremalnie mała szansa, że w ciągu kolejnych trzech miesięcy Stany Zjednoczone staną się niewypłacalne).
Risk-free rate a wycena aktywów
Możliwość określenia bazy pod postacią risk-free rate jest niezbędne, ponieważ zysk wolny od ryzyka stanowi punkt odniesienia do wyceny aktualnego poziomu rentowności akcji, opcji oraz innych instrumentów finansowych, które jakieś ryzyko już generują.
Przykładowo, jeśli aktualny poziom risk-free rate wynosi 5% (bo taka jest rentowność amerykańskich obligacji); a rynek akcji posiada rentowność, tzw. earnings yield, na poziomie 3%; to może się okazać, że w danym momencie inwestycja w akcje jest niekorzystna, ponieważ niesie ona za sobą dodatkowe ryzyko, ale w zamian nie zapewnia zysku większego niż zysk możliwy do uzyskania bez ponoszenia jakiegokolwiek ryzyka.
Modele oparte o risk-free rate są modelami teoretycznymi i to w dodatku znanymi każdemu profesjonalnemu inwestorowi, więc ich zastosowanie nie daje automatycznie przewagi rynkowej.
Niemniej, znajomość relacji pomiędzy poziomem risk-free rate, a zachowaniem się kursów akcji i obligacji jest jest niezbędna, żeby poprawnie wyceniać akcje w odpowiednim kontekście szerszego rynku. Bez porównania rentowności akcji i bez odniesienia ich do risk-free rate byłoby to niemożliwe.
Sprawdź też pojęcia: