Upside to wskaźnik fundamentalny, który odnosi się do potencjalnego wzrostu ceny instrumentu finansowego, takiego jak akcje, obligacje lub inny instrument, w ciągu najbliższych 12 miesięcy.
Najczęściej upside jest obliczany na podstawie różnicy pomiędzy aktualnym kursem akcji, a konsensusem dotyczącym ich ceny docelowej w perspektywie kolejnych 12 miesięcy. Poziom docelowy ceny ustalany jest jako mediana przewidywań zawodowych analityków z Wall Street.
Przykład:
Jeśli akcje są obecnie notowane po 50 dolarów za sztukę, ale kilku analityków z Goldman Sachs, Citibanku i JPMorgan uważa, że akcje są tak naprawdę warte 70 dolarów, to potencjalny wzrost wynosiłby tutaj 20 dolarów za akcję co daje upside na poziomie 40%.
Zastosowania
Upside wykorzystuje się na dwa sposoby. Przede wszystkim wskaźnik ten określa, czy aktualnie mamy do czynienia z dobrym momentem na zakup akcji (inaczej – czy stosunek potencjalnego zysku do ryzyka jest odpowiedni). Wysoki upside to dobry moment, a niski upside to zły moment na zakup.
Zastosowanie upside’u do wybrania momentu sprzedaży akcji nie jest jednak zalecane, ponieważ w przypadku spółek w trendach rosnących, analitycy często rewidują price target w górę, przez co upside rośnie bez wywoływania spadku kursu akcji.
Istotne jest przy tym, aby nie oceniać nominalnych poziomów upside’u, lecz rozpatrywać go w kategorii relatywnej na podstawie historii odczytów wskaźnika dla danej konkretnej spółki. W przypadku jednych akcji upside na poziomie 15% będzie oznaczał rekordowo wysokie odczyty, a w przypadku innej raczej niskie.
Drugim zastosowaniem jest użycie wskaźnika do porównania ze sobą potencjału do zwrotu z inwestycji w różne spółki. Jeśli inwestor chce zainwestować (zaryzykować) 100 USD, to teoretycznie lepiej zaryzykować je kupując akcje spółki z potencjałem do wzrostu w ciągu kolejnego roku w wysokości 30%, niż 3%.
To zastosowanie ma jednak swoje ograniczenia z uwagi na to, że wiele spółek charakteryzuje się “swoimi” typowymi poziomami upside’u i porównywanie wskaźników pomiędzy różnymi firmami, zwłaszcza z różnych branż, czy o różnych kapitalizacjach, może być mylące.
Zagrożenia
Kluczowym jest, aby rozpatrywać upside łącznie z trendem zmiany wskaźnika price target, czyli poziomu docelowego kursu akcji prognozowanego przez analityków. Price target nie powinien być rewidowany w dół, ponieważ to może doprowadzić do spadku upside’u, bez wzrostu kursu akcji.
Kolejnym zagrożeniem jest możliwa słaba jakość danych użyta do określenia price target’u, a co za tym idzie – do wyliczenia upside’u. Zbyt mała liczba analityków pokrywających daną spółkę lub zbyt duży rozrzut pomiędzy ich prognozami może sprawić, że średnia cena docelowa będzie niewiarygodna.
Przykład
Dla niszowej spółki XYZ z aktualnym kursem akcji na poziomie 100 USD jest tylko dwóch analityków, którzy wydają swoje prognozy ceny docelowej. Jeden uważa, że price target osiągnie poziom 200 USD, a drugi, że 50 USD.
Średnio zatem analitycy uważają, że cena znajdzie się na poziomie 125 USD, co daje teoretyczny upside w wysokości 25%. O ile średnia arytmetyczna w tym wypadku została wyliczona poprawnie w sensie technicznym, to w rzeczywistości jednak nie jest ona zgodna z przewidywaniem żadnego z analityków.
Dlatego istotny jest nie tylko sam poziom upside’u oraz kierunek rewizji price targetu, ale też liczba prognoz (i rozrzut pomiędzy nimi), z których została wyliczona średnia cena docelowa i w efekcie upside dla danych akcji.
Idealnie jest, jeśli średnia prognoza price targetu składa się z co najmniej kilku (od pięciu w górę) pojedynczych przewidywań, które w dodatku są aktualizowane w miarę na bieżąco. Zdarzają się bowiem przypadki, że analitycy “porzucili” daną spółkę i ostatnie widoczne prognozy zostały przygotowane, na przykład rok temu, przez co dawno już straciły na swojej aktualności.
Podsumowanie
Korzystanie z upside’u najlepiej sprawdza się do wyboru momentu zakupu akcji (ale nie do sprzedaży). Przy analizie tego wskaźnika należy zwrócić uwagę na następujące elementy:
- Wysokość upside’u w historycznym kontekście danej spółki
- Czy rewizje price targetu są rosnące lub przynajmniej stabilne
- Z jak wielu prognoz analityków wyliczony został price target
- Jak duży rozrzut istnieje pomiędzy tymi prognozami
- Czy prognozy są aktualizowane na bieżąco
Więcej na temat tego, jak powstają rekomendacje analityków odnośnie ceny docelowej i czy są one skuteczne, można przeczytać w tym artykule: Czy warto słuchać analityków?
Korzystanie z upside’u w praktyce
Poniżej krótkie wideo pokazujące jak w praktyce sprawdzić i interpretować upside dla poszczególnych akcji oraz całych ETF-ów na przykładzie serwisu Scrab.com